Cập nhật vào 12/09/2024 bởi An Tâm Cách Nhiệt
Bảo quản củ giống là yếu tố cực kỳ quan trọng trong việc duy trì và phát triển giống cây trồng. Để đảm bảo sự tươi mới và hiệu quả của củ giống, việc lưu trữ chúng đòi hỏi sự chú ý và kiến thức chuyên môn. Từ việc chọn nơi lý tưởng cho đến điều kiện nhiệt độ và độ ẩm thích hợp, bài viết này sẽ cung cấp các phương pháp và lời khuyên hữu ích để bảo quản củ giống một cách hiệu quả và đạt được sự thành công trong quá trình trồng trọt và sản xuất nông nghiệp.
1. Các phương pháp bảo quản củ giống được áp dụng nhiều nhất
Phương pháp bảo quản củ giống thường là cách bảo quản ngắn ngày ở điều kiện bình thường hoặc trong kho lạnh (nhiệt độ 0 đến 5oC, độ ẩm ~85- 90%). Ngoài ra, còn có một số cách bảo quả khác:
- Bảo quản trong đất: Củ giống được đặt trong hố đào sâu khoảng 10 cm, ở nơi thoáng mát, có bóng râm, tránh ẩm ướt.
- Bảo quản trong cát: Cát ngoài công dụng hút ẩm thì cát còn có thể giữ ẩm cho củ giống. Đặt củ giống trong cát ở nơi thoáng mát, có bóng râm và giữ cát ẩm.
- Bảo quản trong tủ lạnh/ kho lạnh: Đây là phương pháp bảo quản củ giống hiện đại. Đặt củ giống trong ngăn rau củ của kho lạnh, tủ lạnh, nhiệt độ lý tưởng là 10 đến 15oC.
2. Củ giống bảo quản cần có mấy tiêu chuẩn?
Củ giống bảo quản cần có 6 tiêu chuẩn là:
- Chất lượng cao.
- Đồng đều, không già quá hay quá non.
- Không bị sâu, bệnh.
- Không bị lẫn với các củ giống khác.
- Còn nguyên vẹn.
- Khả năng nảy mầm cao.
3. Quy trình bảo quản củ giống
Quy trình bảo quản củ giống gồm các bước sau:
- Thu hoạch và phân loại: Củ giống được thu hoạch và phân loại, loại bỏ những củ bị sứt, sâu hại.
- Xử lí phòng chống vi sinh vật hại: Sử dụng chất bảo quản để ngăn chặn vi sinh vật hại.
- Xử lí ức chế nảy mầm: Để kéo dài thời hạn bảo quản, áp dụng chất ức chế nảy mầm.
- Bảo quản: Củ giống được bảo quản trong điều kiện lạnh hoặc dùng các phương pháp bảo quản hiện đại.
- Sử dụng: Sau thời gian bảo quản, củ giống sẵn sàng để sử dụng và tiến hành trồng.
Hiệu quả của quy trình bảo quản đúng cách là giúp giảm tổn thất và đảm bảo củ nảy mầm tốt và khoẻ. Trong khi các hộ nông dân thường bảo quản củ giống trên giá với tổn thất khoảng 30%, các nước phát triển thường dùng phương pháp bảo quản bằng kho lạnh hoặc nuôi cấy mô tế bào để lưu giữ giống cây, bao gồm cả cây và củ.
4. Củ giống là gì? Hạt giống là gì?
Củ giống:
- Củ giống là một phần của cây trồng, bao gồm củ, thân rễ, lá hoặc hoa, được sử dụng để nhân giống cây.
- Cần lựa chọn kỹ lưỡng củ giống để đảm bảo chất lượng và năng suất của cây trồng.
- Bảo quản củ giống cần đảm bảo môi trường sạch sẽ, thoáng mát, tránh ẩm ướt và ánh sáng mặt trời trực tiếp.
Hạt giống:
- Hạt giống đóng vai trò quyết định đến sự nảy mầm của cây trồng và là nguồn gốc của nông nghiệp.
- Chọn lựa hạt giống khỏe mạnh, thích nghi tốt với môi trường giúp trồng trọt thuận lợi và hiệu quả cao.
- Hạt giống không tốt có thể ẩn chứa mầm bệnh và không chịu được ảnh hưởng của môi trường, gây tốn kém chi phí và công sức chăm sóc cây trồng.
Yếu tố | Củ giống | Hạt giống |
---|---|---|
Định nghĩa | Phần cây được sử dụng để nhân giống. | Nguyên liệu quyết định sự nảy mầm của cây. |
Vai trò | Tạo ra những cây giống mới với chất lượng đồng đều. | Quyết định hiệu suất năng suất và khả năng chống chịu của cây. |
Bảo quản | Cần môi trường sạch sẽ, thoáng mát và tránh ánh sáng mặt trời. | Yêu cầu bảo quản trong điều kiện thoáng mát, khô ráo và kiểm tra tính chất trước khi sử dụng. |
Củ giống và hạt giống đều đóng vai trò quan trọng trong quá trình trồng trọt, việc lựa chọn và bảo quản đúng cách sẽ đảm bảo sự thành công và năng suất cao cho nông nghiệp.
5. Các yêu cầu cần lưu ý khi bảo quản hạt giống bằng kho lạnh
Bảo quản hạt giống trong kho lạnh đòi hỏi các yếu tố quan trọng sau:
- Đóng kín và không tiếp xúc với không khí bên ngoài: Kho lạnh phải được kín đáo, không để hạt giống tiếp xúc với không khí bên ngoài để tránh sự tổn hại do ẩm ướt và nhiệt độ không ổn định.
- Phơi và sấy khô: Tiền xử lý hạt giống bao gồm phơi và sấy khô để giảm độ ẩm mức thấp nhất có thể.
- Nhiệt độ thấp: Bảo quản ở nhiệt độ càng thấp càng tốt, vì điều kiện lạnh sẽ làm chậm quá trình nảy mầm hạt giống.
- Chọn loại hạt giống tốt: Lựa chọn hạt giống có kích thước đều nhau, tỉ lệ nảy mầm cao và độ ẩm khoảng 10 – 11% trước khi đưa vào kho lạnh.
- Phụ thuộc vào từng loại giống: Các loại giống khác nhau sẽ có những quy định và thông số riêng để bảo quản hợp lý.
Bảng so sánh phương pháp bảo quản hạt giống:
Phương pháp bảo quản | Điều kiện nhiệt độ và ẩm | Hiệu quả bảo quản |
---|---|---|
Kho lạnh | Thấp, từ 20oC – 22oC | Thời gian lưu giữ lâu, chất lượng giữ nguyên. |
Hạt có dầu và chất béo | Nhiệt độ sấy 35oC – 40oC, độ ẩm 10 – 11%, nhiệt độ bảo quản 20oC – 22oC | Thời gian bảo quản dài, chất lượng nảy mầm cao. |
Chất dự trữ là tinh bột (lúa) | Nhiệt độ sấy khô 35oC – 40oC, đặt trong chum, chậu và cách mặt sàn 40- 50 cm | Thời gian bảo quản dài, chất lượng nảy mầm cao. |
Quá trình bảo quản củ giống trong kho lạnh đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo chất lượng và năng suất của cây trồng. Lựa chọn phương pháp bảo quản phù hợp và chăm sóc đúng cách sẽ giúp duy trì chất lượng và hiệu quả cao cho nông nghiệp.
6. Hiện tượng ngủ nghỉ của hạt, củ giống là như thế nào?
Ngủ nghỉ là trạng thái khi hạt hoặc củ vẫn sống nhưng không nảy mầm. Trong thời gian ngủ nghỉ, hoạt động trao đổi chất giảm đi đáng kể nhưng khả năng chịu đựng lại tăng cao. Đây là một cơ chế thích ứng của thực vật với điều kiện môi trường bất lợi để bảo tồn nòi giống.
Các thực vật khác nhau thì sẽ có trạng thái ngủ nghỉ khác nhau. Trạng thái ngủ nghỉ có hai loại: ngủ nghỉ sâu do yếu tố nội tại như độ chín và thành phần phytohormone, và ngủ nghỉ bắt buộc do yếu tố ngoại cảnh như nhiệt độ, độ ẩm, và ánh sáng.
Người ta sử dụng hiện tượng ngủ nghỉ để bảo quản nông sản bằng cách kéo dài thời gian ngủ nghỉ. Đối với hạt, phơi hạt cho đến khi độ ẩm nhỏ hơn giới hạn, sau đó bảo quản ở mức độ ẩm này để duy trì các hoạt động sống ở mức tối thiểu. Có nhiều biện pháp khác nhau như giảm O2 và tăng CO2, xử lý các chất ức chế hô hấp để tăng độ an toàn trong bảo quản.
Tuy nhiên, đối với củ như khoai tây, khoai lang, sắn, cần tránh hiện tượng khô héo khi bảo quản để không làm giảm chất lượng nông sản. Một giải pháp hữu hiệu là ức chế hô hấp trong điều kiện nhiệt độ thấp để kéo dài thời gian bảo quản. Ví dụ, khoai tây có thể bảo quản từ 5 đến 8 tháng trong kho với nhiệt độ từ 1-30°C và độ ẩm 85-95%.
Lưu ý, khi sử dụng hạt hoặc củ ở giai đoạn ngủ sâu để gieo hạt hoặc trồng củ, khả năng nảy mầm của nông sản là rất thấp hoặc không nảy mầm.
7. Các chỉ tiêu cần phải lưu ý trong quá trình bảo quản hạt và củ giống
Đối với hạt giống cần lưu ý 3 điều sau:
- Thu hoạch hạt đúng thời điểm và phân loại riêng biệt với các loại khác.
- Sau khi phân loại, hạt cần được làm khô ngay với nhiệt độ thích hợp.
- Nơi bảo quản hạt cần đảm bảo khô ráo và thoáng.
Đối với củ giống bạn cần chú ý 5 điều sau:
- Củ giống phải đảm bảo không bị sứt, vỡ hoặc bị sâu hại.
- Kiểm tra sức nảy mầm của củ và đảm bảo sức nảy mầm cao.
- Tránh lẫn các loại củ khác nhau với nhau trong quá trình bảo quản.
- Cần bảo quản củ trong điều kiện lạnh hoặc sử dụng chất ức chế.
- Nếu sử dụng phương pháp bảo quản truyền thống, đặt củ ở nơi thoáng mát và tránh ánh nắng trực tiếp.
8. So sánh quy trình bảo quản củ giống và hạt giống
Giống nhau: Cả 2 quy trình bảo quản củ giống và hạt giống đều bao gồm các bước cơ bản: Thu hoạch, Làm sạch, Phân loại, Xử lí bảo quản, Bảo quản và Sử dụng.
Khác nhau:
Bảo quản hạt giống:
- Phơi và sấy khô hạt giống trước khi đóng gói.
- Đóng gói hạt giống vào bao hoặc thùng, chum, vải, đảm bảo bảo quản kín.
- Cần điều chỉnh nhiệt độ và độ ẩm phù hợp tuỳ thuộc vào mục đích sử dụng.
Bảo quản củ giống:
- Không phơi khô củ giống.
- Xử lí chống vi sinh vật gây hại (VSV).
- Xử lí ức chế nảy mầm để kéo dài thời gian bảo quản.
- Không nên đóng bao, và để nơi thoáng mát.
Bảng so sánh bảo quản củ giống và hạt giống:
Quy trình bảo quản | Bảo quản hạt giống | Bảo quản củ giống |
---|---|---|
1. Phơi và sấy khô | Có | Không |
2. Đóng gói | Có | Không |
3. Xử lí VSV | Không | Có |
4. Xử lí ức chế | Không | Có |
5. Đóng bao | Có | Không |
6. Điều chỉnh nhiệt độ và độ ẩm | Có | Không |
7. Nơi bảo quản | Kín | Thoáng mát |
Lưu ý: Các bước và yêu cầu bảo quản còn phụ thuộc vào từng loại hạt giống và củ giống cụ thể, cần tùy chỉnh thích hợp để đảm bảo chất lượng và độ nảy mầm tốt nhất.
9. Câu hỏi thường gặp cách bảo quản củ giống
Câu hỏi: Củ giống bảo quản cần có mấy tiêu chuẩn?
Trả lời: Củ giống bảo quản cần có 6 tiêu chuẩn
Câu hỏi: Thời gian bảo quản củ giống có gì khác so với bảo quản hạt giống?
Trả lời: Thời gian bảo quản củ giống khác biệt so với bảo quản hạt giống vì củ giống không thể được lưu giữ trong thời gian trung hạn và dài hạn.
10. An Tâm đơn vị chuyên thi công kho lạnh bảo quản củ giống, hạt giống
An Tâm là đơn vị hàng đầu chuyên thi công kho lạnh bảo quản củ giống và hạt giống với hệ thống kho tiên tiến và hiện đại.
Chúng tôi cam kết cung cấp giải pháp bảo quản tối ưu, đảm bảo độ tươi mới và chất lượng của củ giống và hạt giống được duy trì trong suốt quá trình lưu trữ.
Đội ngũ kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm của chúng tôi sẽ tư vấn và thực hiện công trình một cách chuyên nghiệp, đảm bảo đáp ứng tối đa nhu cầu và yêu cầu của khách hàng.
Hãy liên hệ với An Tâm ngay hôm nay để được tư vấn và giải đáp mọi thắc mắc về dịch vụ thi công kho lạnh bằng tấm panel cách nhiệt của chúng tôi.
Thông tin liên hệ:
CÔNG TY TNHH CÁCH ÂM CHỐNG NÓNG AN TÂM
Văn phòng giao dịch: 51/26/20 đường Vườn Lài nối dài, P.Thạnh Lộc, Q.12
Địa chỉ kho hàng TPHCM: 1420 Vườn Lài (Nối Dài) Phường An Phú Đông Quận 12 Tp Hồ Chí Minh
Chi nhánh HN: Ngõ 176 đường Cao Lỗ, xã Uy Lỗ, huyện Đông Anh, Hà Nội
Điện thoại: 028.3720.3028 – Fax: 028.6282.0433
Email: cachamchongnong@gmail.com
Website: https://cachnhietantam.com
*Chi nhánh miền Nam:
0901.37.34.39 Ms. Thủy
0911.78.28.28 Mr. Dương
0911 78 86 68 Ms. Khánh
0934 090 593 Mr. Vi
0933.156.195 Ms. Tiên
0938.87.34.39 Ms Lan
0847.33.28.28 Ms. An
0707.34.36.39 Mr. Ry
0901.476.667 Ms. An
0838.14.28.28 Ms. Phương Thi
*Chi nhánh miền Bắc:
0921 38 28 28 Mr.Hùng
084 533 28 28 Ms.Ngọc
0842 808 288 Ms.Quỳnh
0847 808 288 Ms.Tuyết